Monday 4 February 2008

“Chúa cao xa sẽ thấu rõ nội dung”

Xin cho con đươc giữ vững niềm tin,

Xin cho con được như hình với bóng,

Suốt cuộc đời hạnh phúc sống bên nhau

Dù mai đây trong thăng trầm cuộc sống.

(dẫn nhập thơ Đào Tiến Luyện)

Mt 4: 1-11 :

Tâm tư con, dù nay chưa giải tỏa. Vẫn nhận rằng Chúa thấu rõ nội dung. Nội dung đây, là tâm tư của nhà thơ. Cũng tựa hồ như tâm trạng Chúa gặp những thử lửa và thách thức trên non cao. Nơi trình thuật.

Trình thuật Tin Mừng hôm nay, ghi lại sự việc Đức Giê-su được Thần Linh Thánh Ái dẫn vào nơi hoang vu chốn vắng, chịu thử thách những 40 ngày. Thử thách đặt ra cho Đức Giê-su hôm nay nối kết với chủ đề thời Cựu Ước, gồm có: chay kiêng, sám hối và hoà giải. Hòa giải với Chúa. Hòa giải với người anh người chị, đang sầu buồn.

Cả ba bài đọc đầu Mùa Chay hôm nay, đều liên quan đến những thử thách, rất chịu đựng. Tuy nhiên, hình như có điều gì rất tương phản giữa trạng thái/tâm tư của Đức Chúa so với tâm trạng của nhị vị tiên tổ, trích dẫn ở bài đọc thứ nhất, các A-dong – E-và, lúc trước.

Bài đọc thứ hai hôm nay, lại khác. Ở thư gửi cộng đoàn Hội thánh tiên khởi sinh sống tại Rô-ma, thánh Phao-lô nối kết hai biến cố lớn liên quan đến công trình cứu độ. Biến cố đầu của con người xảy ra tại khu vườn rộng, gọi tên Ê-đen ở Châu Phi. Còn trình thuật hôm nay, là kinh nghiệm từng trải về cuộc đối đầu giữa Đức Chúa và Sa-tan, đại diện cho Ác Thần/ Sự Dữ, đang tiến hành. Hai bài đọc hôm nay, không mang tính sử liệu. Nhưng, vẫn là phương tiện chuyển vận chân lý ngàn đời. Chân lý đưa người đọc về với niềm tin muôn thưở. Ở mọi thời.

Tin Mừng hôm nay, nối tiếp sự kiện Đức Chúa mặc khải Thiên Tính của Đức Giê-su khi Ngài lĩnh nhận ơn Thanh Tẩy từ thánh Gio-an Tiền Hô, hôm ở sông Gio-đan. Hôm ấy là ngày, chính Cha xác nhận Đức Giê-su là Con Cha yêu dấu, rất đẹp lòng Người. Cụm từ “Thần Khí đưa Ngài vào nơi hoang địa”, có ý bảo: Chúa chẳng làm chuyện kỳ lạ phi thường, phản khoa học. Ngài không gieo rắc trạng thái mê tín, rất dị đoan. Tuy nhiên, thử thách nơi trình thuật, là cốt để xét xem Đức Kitô có phù hợp với sứ vụ Cứu Độ Cha giao phó, hay không. Đức Chúa có đối ứng với thử thách theo cách chủ bại, như A-dam xưa, hay không. Thế thôi.

Xét xem và ứng đối với thử thách hôm nay, thật ra không do Cha đích thân thực hiện. Nhưng, do đại diện Ác Thần/Sự Dữ đem đến. Thử thách Đức Chúa, vào đầu đời rao giảng chính là sự xét nghiệm niềm tin tựa như Ya-vê Thiên Chúa từng thách và thử tổ phụ Mô-sê khi trước. Thử thách nào cũng có chay kiêng sám hối, đói lả suốt 40 ngày. Thử thách/xét nghiệm nào cũng đưa các Đấng bước vào chốn hoang vu trống vắng, mà chịu đựng.

Địa điểm của xét nghiệm xét nghiệm thử thách nào cũng đều không thấy lương khô, lẫn thực phẩm. Kinh qua thử thách, chẳng vị nào đoái hoài gì đến thức ăn. Đến biện pháp chống đói. Các vị đều chấp nhận cơn đói khát, rã rời. Có thách thức. Có dỗ ngọt.

Ba lần thử thách, Ác Thần/Sự Dữ đề cập đến tư cách làm Con Thiên Chúa của Đức Giê-su. Tư cách này vẫn được xác định vào buổi sớm đầu đời rao giảng của Ngài.

Ở thử thách thứ nhất, Ác Thần/ Sự Dữ khởi đầu bằng một ám chỉ về của ăn Manna gửi người Do Thái đang lang thang khốn khó, ở xứ người. Ngang qua thử thách, Ác Thần/ Sự Dữ muốn coi xem Đức Giê-su có thực sự được Cha Ngài quan tâm nuôi dưỡng không? Thử thách, dẫn đến thắc mắc: nếu thực sự là Đấng Quyền Uy rất mực, sao Đức Giê-su không sử dụng uy quyền Ngài có, để ra oai. Thử thách, còn để hỏi: sao Đức Giê-su không nhân đó chứng minh Ngài là Con Thiên Chúa? Cuối cùng, thử thách là để đưa Ngài vào tư thế xác định sứ vụ của Đức Chúa. Là Đấng Cứu Chuộc, rất thánh thiêng.

Ứng xử với thử thách, Đức Giê-su không sử dụng lời lẽ thông dụng ở đời thường, Ngài lại trích dẫn lời sách khi xưa ghi rõ trong Cựu Ước. Trích dẫn lời của người xưa, là đường lối đáp trả theo cách “nói có sách mách có chứng”: con người không chỉ sống nhờ cơm bánh, nhưng còn nhờ vào lời Chúa, đã nói ra.” (Mt 4: 4). Trích dẫn Cựu Ước, là để minh xác cho mọi người biết: hạnh phúc đích thực không nằm ở những bon chen chất chồng, nhiều vật chất. Nhưng, để thẩm định cuộc đời Chúa ban, qua Đức Giê-su.

Biến đá thành bánh, là lời thách thức và hỏi xem các Đấng có thật thiếu vắng niềm tin, khi xuất hành. Đấng chịu thử thách có thiếu cả lòng quan tâm chăm sóc Thiên Chúa gửi đến cho Ngài, hay không? Thiếu niềm tin yêu, chăm sóc thì sao Ngài có thể hoàn thành sứ mệnh, Cha giao phó?

Với thử thách kế tiếp, Ác Thần/Sự Dữ đưa Đức Giê-su lên nơi cao chót vót của Đền Thờ, chốn vắng thần thiêng chỉ dành để cho Đấng Nhân Hiền, Chúa Thượng. Ác thần/Sự Dữ những tưởng làm như thế ắt hẳn Thiên Chúa sẽ quan tâm đến Người Con của Ngài hơn. Ở đây nữa, có hai sự việc cần minh định:

Trước nhất, Thiên Chúa chẳng bao giờ chịu để cho Con của Ngài bị tổn thương, lỗi phạm. Ác Thần/Sự dữ dư biết chuyện ấy. Nên, đã trích dẫn ý lời Cựu Ước mà nói: Có Lời chép: Thiên Chúa sẽ truyền cho thiên sứ để lo cho Ông; và thiên sứ sẽ đỡ nâng Ông khỏi vấp chân vào đá.” (Mt 4: 5). Trích dẫn lời Cựu Ước, Ác Thần đâu nào biết được rằng: Thiên Chúa hằng chăm sóc con Ngài trong quá trình cuộc sống, ở trần gian. Ngài chẳng hứa hẹn dùng quyền uy siêu phàm mà can thiệp khi con cái của Ngài hành động mất nhân tâm.

Thứ đến, nếu Đức Giê-su gieo mình từ non cao và kịp được cứu vớt, thì há mọi người lúc đó mới nhận ra nguồn gốc thần thiêng của Ngài rồi mới tin, sao? Ở đây, một lần nữa, Đức Giê-su cũng trở về với Sách xưa mà trích dẫn: “Ngươi chớ nên thử thách Đức Chúa là Thiên Chúa của ngưoi!” (Mt 4: 7).

Với thử thách cuối, Ác Thần/Sự Dữ chạm phải tim đen người xét nghiệm, là: thu vén cả thế gian về một mối, dưới trướng mình. Đây là mặc cả diễn ra trong cuộc đời, của người phàm. Mặc cả nào, cũng đều khó xử. Theo Chúa, được lợi gì về của cải trần gian vật chất? Theo đường mình vạch sẵn, sẽ lại được tất cả. Tiền bạc vật chất, công danh quyền lực.

Và cuối cùng, thử thách nào cũng dẫn tới đoạn cuối thôi thúc ta đi đến chọn lựa. Những chọn lựa mà Đức Giê-su từng nhắc nhở, bấy lâu nay: được cả và thế gian, mà mất đi sự sống đích thật, nào lợi gì? Ở đoạn khác, Chúa còn nói: các con hãy cho đi mọi sự. Đổi lại, sẽ có tương quan đậm sâu với Đức Chúa. Đây mới là mục tiêu đích thực, của cuộc sống.

Và, chọn lựa ở cuối trình thuật, là lời đáp dứt khoát của Đức Giê-su khi Ngài đã quyết định: “Xa-tan, cút ra xa!” Nội dung lời đáp hôm nay, gợi lại lời quở mắng xảy đến với thánh Phê-rô, ở đoạn khác. Thánh Phê-rô khi ấy, chỉ muốn có đề nghị “đẹp cả đôi đằng”, toan tính lôi kéo Ngài trệch khỏi con đường Ngài đã chọn. Ngài đã chọn khổ hình, trong vinh dự.

Đức Giê-su còn phải trải qua nhiều thử thách lớn lao khác suốt cuộc đời. Cho đến chết. Có lúc, Ngài những muốn thoái thác, bỏ cuộc. Xin Cha để qua một bên ý định cần Ngài tận hiến, như ở vườn khổ não Cây Dầu. Chung cục, Ngài đã phó dâng trọn vẹn cuộc sống, thể theo ý Cha. Phó dâng, để thực hiện ý Cha cho đến chết.

Con đường mà Chúa Cha muốn Ngài kinh qua và từng trải, là đường lối duy nhất dẫn Ngài -và cả chúng ta nữa, cùng với Ngài- đạt đến cuộc sống miên trường. Vào với cuộc sống, khi những giọt nước mắt ngà đã được lau sạch.

Cùng hiệp thông với Đức Giê-su trong thử và thách, ta hiên ngang ngẩng cao đầu lên mà hát lời ngợi ca tình yêu, rằng:

Rồi mai chân hoang vu lên phố gầy

Tôi về nhớ trong mắt môi đã đắng cay

Còn ai mơ trên tay khi hoàng hôn

Vỗ giấc xuân muộn về trên mây hồng. (Trường Sa – Rồi mai tôi đưa em)

Chính ở nơi hoang vu môi mắt đã đắng cay ấy, tình yêu Chúa vẫn ở lại với chúng ta. Với mọi người. Trên mây hồng. Và, ở nơi hoang vu có thử thách ấy, “Chúa thấu rõ nội dung cuộc sống”, rất kéo dài. Thật nhiều đắng cay. Đắng, nhưng vẫn vững lòng. Cay, nhưng vẫn tin và yêu. Một tình yêu rất rộng mở.

______________________Lm Phan Đỗ Thục Linh

Mai Tá từ Úc diễn dịch

No comments: