“Người ngất ngư, chết trong muôn thế kỷ!”

Chạy điên rồ, đứng sựng giữa xương ma.
Người là ai? Người có phải là ta?
dẫn từ thơ Bích Khê)

Là ai, sao người vội giành. Giành ăn. Giành chỗ. Giành làm lớn đến điên rồ, có là thái độ của đồ đệ Chúa nói hôm nay?

Trình thuật thánh Máccô hôm nay ghi lại cung cách của đồ đệ từng xử thế, như thế. Những là, cãi với ganh đua, giành làm lớn. Giành được gần Chúa hơn. Dù, đã bao lần, Chúa công khai loan báo về cuộc sống thấp hèn và khổ nhục của Ngài đang đi dần vào đoạn cuối.

Nhiều lần, Chúa nói đến việc sẽ xảy đến, với Ngài. Lần báo hiệu đầu tiên, là lúc thánh Phêrô phản ứng rất khác thường. Vì chưa hiểu. Lần thứ nhì, là hôm nay, đồ đệ lại không tỏ. Nhưng chẳng dám hỏi. Cũng không dám bộc lộ điều mà các thánh không muốn thấy. Vào lúc ấy.

Trong khi đó, Chúa tỏ rõ điều mà Ngài vẫn cương quyết đả phá. Vẫn coi đó, là hành vi giả trá, giả hình của lãnh tụ tôn giáo, thời ấy. Điều Ngài lên án, là thái độ giải thích lề luật một cách tuỳ tiện. Quá đáng. Ngài đả phá, những cung cách mà lãnh tụ tôn giáo hiểu sai việc đạo, dân thường làm.

Chúa thực sự vào với nghịch thường của cuộc đời. Một đời, có ghét ghen đổ lên đầu người công chính như ý tưởng ở bài đọc:”Ta hãy gài bẫy ám hại người công chính”. Sao thế? “Bởi nó chỉ làm vướng chân ta. Chống việc ta làm. Trách ta vi phạm lề luật. Tố cáo ta không tuân hành lễ giáo”

Chúa đả kích, lối sống của lãnh tụ tôn giáo chuyên đi ngược ý nghĩa truyền thống. Các lãnh tụ, chỉ sống bằng môi mép. Tim gan, thì xa Đấng mình thờ. Để đến khi Ngài bị treo trên khổ giá, dân con lại nhập bọn châu đầu vào mà chế riễu Chúa:“Nếu quả Ông là Con Thiên Chúa, hãy xuống khỏi thập giá, để bọn tôi tin.”

Lời chế riễu, phù hợp với ý tưởng ở bài đọc:“Ta hãy coi những lời nó nói có thật không, và nghiệm xem kết cục đời nó thế nào.” Không chỉ ngược ngạo thôi, họ còn làm nhều điều nữa, như xách nhiễu. Hành hình. Đóng đinh Ngài. Để xem Ngài tốt lành đến mức độ nào. Xem Thiên Chúa có ở với Ngài không:“Ta hãy hạ nhục và tra tấn nó, để xem nó hiền hoà làm sao. Nhẫn nhục đến mức độ nào..”

Và tiếp đó, trình thuật kể thêm:“Sau đó, Đức Giêsu và các môn đệ đến thành Ca-phác-na-um. Khi về tới nhà, Ngài hỏi họ.”Danh từ “nhà”, được thánh Máccô nhắc lại nhiều lần trong Tin Mừng. “Nhà”, phải chăng là nhà thánh Phêrô? Hoặc của ai khác? Cơ bản, thì "nhà” ở đây là nơi Chúa tập họp môn đồ Ngài. Những người, mà Ngài muốn gần gũi. “Nhà”, là biểu trưng về Hội thánh. Về, cộng đoàn lớn nhỏ, con dân Chúa. Vẫn ở đó. Vẫn thương yêu.
Rồi Chúa hỏi:“Dọc đường, anh em bàn tán, những điều gì?” Ở đây, ta có danh từ “đường”. Mỗi lần, hành trình với Chúa. Mỗi lần rong ruổi nơi quê “nhà”, các thánh đều “đang trên đường”, đi hoặc về. “Đường” ở đây, là bởi Chúa chính là Con Đường. Là, Sự Thật. Là, Sự Sống. Thế nên, các thánh trong Giáo Hội Chúa, thường được hỏi xem mình đang làm gì trên “Con Đưòng” ấy. Với “Con Đường” ấy.

“Các ông làm thinh”. Làm thinh là phải. Bởi, làm thinh không chỉ là “tình đã thuận”, mà còn vì các thánh đã biết xấu hổ. Xấu hổ, khi Chúa chưa loan tin Ngài sẽ ra đi. Nhưng đã giành. Xấu hổ, vì các thánh vẫn muốn làm lãnh tụ thay thế. Một khi rắn mất đầu. Xấu hổ, vì các ngài vẫn tranh giành vị thế, với ghế ngồi. Giành được thương yêu hơn. Xấu hổ và lúng túng, vì còn nhớ Ngài có nói: “Tôi tớ không hơn chủ mình”. Trong chịu đựng. Nhục nhã. Chết chóc.
Như thường lệ, Chúa biết rõ những gì xảy đến trong tâm tư. Của đồ đệ. Ngài ngồi xuống, gọi nhóm Mười Hai, tức các lãnh tụ tương lai của Hội thánh, lại mà nói:“Ai muốn làm người đứng đầu, thì phải làm người rốt hết, mà phục vụ người khác.” (Mc 9: 35). Một lần nữa, Ngài cho thấy điều nghịch lý/nghịch thường, trong mọi sự. Khác hẳn điều mà các thánh xưa nay, vẫn cứ tưởng.

Đời thường, làm người đứng đầu, là làm lãnh tụ chót vót ở trên cao. Đấng cầm cân nẩy mực, không chế dân con thấp cổ bé họng. Vẫn cứ sai khiến thần dân, không hết chỗ. Nghịch lý/nghịch thường ở đây, như Chúa nói: làm lãnh tụ, là phải làm người cuối hết. Tức tôi đòi, phục vụ hết mọi người. Lớn bé. Già trẻ. Gái cũng như trai.

Xét hành vi của mình, tín hữu Đạo Chúa đôi lúc thấy khó mà chấp nhận quan điểm này. Thử hỏi, trong gia đình, ai là người được coi là “đầu hết”? Người phục vụ toàn thể gia đình? Cha mẹ? Con cái? Hay người giúp việc? Khi nào thì cha mẹ được coi là đấng bậc tuyệt vời. Phải chăng là khi, các ngài chỉ nghĩ chuyện khuynh loát, trấn át? Hoặc, khi đối xử với con cái, trong thương yêu. Tôn trọng. Sâu lắng?

Ở trường lớp cũng thế. Ai, đầu hết? Ai cuối hết? Có phải là học trò? Hoặc, thày cô? Hiệu trưởng? Hay, người quét dọn? Ai, người phục vụ? Ai, lớn nhất trong họ? Lớn, theo cung cách nào? Ai đóng góp nhiều? Ai ít? Đây là câu hỏi có thể không có câu giải đáp, ngay trước mắt. Chỉ đặt nền tảng trên hành vi, cá nhân thôi. Trên tương quan ta có. Với nhau. Nơi nhà trường.

Ở Hội thánh, ai là đấng được coi là đầu hết? Đức Giáo Hoàng ư? Hay, các Giám mục? Linh mục? Tu sĩ nam nữ? Hoặc giáo dân? Đấng được gọi là Chủ Chăn cao chót vót, có là “đầy tớ của các tôi tớ Chúa”? Ta được dạy, là hãy biết khiêm hạ mà phục vụ. Phục vụ nhau. Cho nhau. Phải chăng, đó là điều ta đang làm? Ở giáo phận và giáo xứ hôm nay, ta nghĩ ai sẽ là người lớn nhất, trong Hội thánh? Dựa vào đâu để thẩm định, cho đúng nghĩa?

Với xã hội, cũng thế. Câu hỏi đặt ra, là: lớn nhỏ người người có mong rằng mình chỉ cung phụng mỗi một mình thôi, không? Cung phụng như kẻ cả. Người phục vụ có cung cấp cho dân con những gì họ ao ước? Hoặc, các phó thường dân vẫn cứ nai lưng ra mà phục vụ quan ông, đến chết xác? Sự thể ra sao? Thái độ của “đấng đầy tớ/công bộc, thế nào, trên thực tế?

Và lúc đó, Chúa gọi một em nhỏ đặt giữa các ông. Ngài ôm em bé và nói:“Ai đón tiếp đàn em nhỏ như bé này vì danh Thày, là tiếp đón chính Thày.”(Mc 9: 37) Em nhỏ đây, là đại diện cho người thấp cổ bé họng. Không quyền lực. Chẳng có tiếng nói. Cũng chẳng gây ảnh hưởng lên ai. Tức, những kẻ rất dễ bị không chế. Xách nhiễu. Bỏ bê, trong quên lãng. Không phản kháng.

Chúa nói: ai tiếp đón/chấp nhận các bé em như thế này, là nhận và đón Ngài. “Đón tiếp”, là động từ nói lên sự tôn kính. Phục vụ. Là, cung cách mà chủ nhà dùng để cư xử, tiếp khách quý. Dù chưa quen. Đón tiếp, là quan tâm đến sự an vui của người khác, Để ý đến họ. Hơn, chỉ lo cho mình. Hơn cả, việc đánh giá vị thế rất tưởng tượng của mình. Tin mừng nói đến phục vụ không có nghĩa bảo ta hạ mình ở dưới người khác. Nhưng, dùng tài năng và nghị lực để tạo niềm vui sống cho người khác.

Em bé đây, đại diện cho những người sống ở xã hội, không có quyền. Cũng chẳng có chức. Không có lực. Dễ bị khuynh loát. Trấn áp, Và, bỏ bê bên lề xã hội. Em bé đây, là kẻ hèn kém. Đói ăn. Già nua. Bệnh tật. Người sắc tộc. Nói tóm, là những phó thường dân, ở xã ấp. Quê nghèo.

Gương sáng hôm nay, cần ghi nhớ, phải là Mẹ Têrêxa Calcutta. Mẹ là người, hiểu biết hơn ai hết Lời của Chúa. Mẹ sống trọn vẹn Lời Ngài. Nên khi chết, Mẹ được chính quyền của một đất nước mà hầu hết số dân là người ngoài Đạo, đã cho phép tổ chức quốc táng. Mẹ là bằng chứng bằng xương bằng thịt về sự thật Lời Chúa. Mẹ phục vụ kẻ thấp hèn. Mê say. Thương xót. Dù kiệt sức, vẫn không thôi.

Nếu mỗi người và mọi người chúng ta biết sống và làm như Mẹ Têrêxa đã thực hiện công tác của Mẹ suốt đời với tinh thần phục vụ như Chúa nói, thì thế giới đã đổi thay từ lâu. Và, Vương Quốc Nước Trời, đã gần kề. Nhưng, như thánh Giacôbê nói ở bài đọc 2, thế giới vẫn còn quá nhiều mâu thuẫn, trong lối sống. Mâu thuẫn, làm cội nguồn cho mọi xung khắc. Ghét ghen. Tranh chấp. Mâu thuẫn, gây chiến tranh. Tranh giành. Đổ vỡ.

Tham dự tiệc thánh hôm nay, với ánh sáng của các bài đọc, ta cầu mong sao có được tinh thần phục vụ, vứt bỏ mọi ham muốn tranh giành, chắc chắn sẽ đạt niềm vui sống khắp quanh ta.

Trong hy vọng tạo cho chính mình quyết tâm nghe Chúa, ta hân hoan cùng hát:
“Hãy vui lên bạn ơi!
Thời gian chẳng cho ta một giờ để cười
Yêu đương chẳng dư được một giây phút vui
Dù sao hãy cười bạn ơi.”(Lê Hựu Hà – Hãy Vui Lên Bạn Ơi)

Vâng. Cứ cười và cứ vui. Vui trong phục vụ. Vui, như Chúa nói. Như, Mẹ Têrêxa thực hiện. Trong đời. Cho mọi người. Những người được kêu là “em bé”, như Chúa gọi.
Lm Phan Đỗ Thục Linh
Mai Tá diễn dịch

xem thêm các bài khác, xin mời vào www.suyniemloingai.blogspot.com
hoặc: www.tranngocmuoihai.blogspot.com
hoặc:www.giadinhanphong.blogspot.com/"