Suy tư Tin Mừng Chúa
Nhật thứ 16 mùa Thường niên năm A 20.7.2014
“Dĩ vãng
dầm mưa lén bước về,”
Áo trùng, mây toả, mặt sầu che.”
(Dẫn từ
thơ Đinh Hùng)
Mt 13: 24-43
Lén bước về, đâu vì nhà thơ dầm mưa dĩ vãng,
mặt sầu che. Áo trùng, mây toả, sầu che mặt, lại vẫn là tâm-trạng của nhà Đạo
khi nghe truyện dụ-ngôn “người gieo giống”, rất Nước Trời.
Trình-thuật “người gieo giống” hôm
nay, được hai thánh-sử Mác-cô và Mát-thêu diễn-tả để người nghe hiểu về Nước
Trời, đầy ý-nghĩa. Mỗi vị kể mỗi cách. Nhưng, cách kể truyện của thánh Mác-cô lại
vẫn theo kiểu lật ngược như tư-thế của người nghe truyện. Trong khi đó, thánh
Mát-thêu lại đưa vào cuộc sống của người bình-thường đang nghe truyện, cho dễ
hơn.
Thánh Mác-cô thường kể chỉ phân nửa bài
dụ-ngôn thôi, nhằm xoá bỏ mọi thành-kiến, hoặc lối đoán mò. Còn, thánh Mát-thêu
lại tiến xa qua cuộc sống bình-thường mà người đi Đạo gọi là: niềm tin. Niềm
tin đây, là những gì xảy đến với người thường sống ở đời, để rồi lại sẽ kết-thúc
một cách tốt-lành/hạnh đạo, như lòng người mong muốn.
Thánh Mát-thêu sống sau thời đại của
thánh Mác-cô rất nhiều năm, nên ngài cũng hiểu ý-định và dụng-đích của việc kể dụ-ngôn,
thời đó. Chính vì thế, nên: thánh Mát-thêu không sử-dụng mục-đích cũng như kiểu-cách
của người đi trước, nhưng lại uốn-nắn ảnh-hình và cốt truyện hầu tạo dáng vẻ
của sự sống không thấy nơi ngôn-ngữ thường-nhật. Dáng-vẻ đây, là âm-thanh,
ảnh-hình cùng điệu-nhạc đưa vào đó, có đính-kèm một bí-kíp cho thật đẹp.
Nét đẹp của sự việc thường-tình ở
dụ-ngôn đây, là: loại đất ở nông-trại tiếp-nhận được hạt giống Chúa vãi gieo
hàng loạt. Đồng thời, thánh Mát-thêu lại kể về “cỏ dại” chen lấn với lúa tốt,
khiến nhà nông cứ băn-khoăn về ảnh-hưởng của nó với lúa tốt tươi, sinh lợi. Hơn
nữa, thánh Mát-thêu lại kể thêm về hạt cải tuy bé nhỏ nhưng cho ra nhiều cây
lớn. Và, như hạt ngọc nằm trong vỏ trai/sò xấu xí, lì lợm. Nói chung, thánh
Mát-thêu sử-dụng truyện kể để cài vào đó tâm-tình lớn lao, cao-đại, tử tế cần
phổ biến.
Qua dụ-ngôn, thánh Mát-thêu đề-cao
tính-chất cao cả của người bé nhỏ. Thánh-nhân còn sử-dụng việc Chúa Kitô Phục
Sinh như sự chúc lành Chúa đem đến cho những con nguời nhỏ bé, bình thường ở
đời. Thánh-nhân còn muốn chỉ cách để ta nhận biết và hiểu rõ rằng có những điều
ta cần cảm-kích biết ơn Chúa và Đức Kitô đã làm cho con người, mà họ không
biết.
Dụ-ngôn thánh Mát-thêu kể, là những
truyện hay/đẹp bộc-lộ bí-kíp sống đời bình-thường của con người. Bí-kíp đây, là
sống bình-thường có Chúa ở cùng, nên rất đẹp. Bởi, Chúa thích thế. Và, Ngài
thích mặc-khải những điều lớn lao về cuộc sống cho người bình-thường/bé nhỏ, mà
thôi. Gọi bình-thường, nhưng người nhỏ bé vẫn cần phương-án giản-đơn, không cầu
kỳ. Và, thánh Mát-thêu khám-phá ra tính thực-tế của mầu nhiệm Nhập-Thể, qua đó
Chúa không cần đến thần-học hoặc khoa hùng-biện nào/khác; nhưng Ngài chỉ cần ta
sống bình thường, giản-đơn, cũng đạt được.
Thánh Mát-thêu còn đi xa hơn, bằng
cách tự bó buộc mình viết thêm về quà-tặng Chúa ban cho ta, cũng dồi-dào như
thế. Thánh-nhân tập-trung vào chuyện hạt giống được gieo trên đất tốt, khi viết
dụ-ngôn về đất trồng trọt. Đất trồng trọt, có thể sản-xuất gấp 30, 60 và có khi
cả trăm lần vượt quá sự mong-đợi của mọi người. Thánh Mát-thêu không chỉ viết
thế, nhưng còn tả về các nhân-đức tàng-ẩn trong ta, khi ta sống cuộc sống biết
cảm-kích những điều tốt đẹp Chúa ban cho mình, trong đời.
Người bé nhỏ trong đời, lại muốn
nghe Lời Chúa, cả trong sự việc bé nhỏ, nên đã hiểu. Mọi lời bình thường, đều
được Chúa sử-dụng ở Phúc Âm để nói về Đức Maria là Mẹ Thiên Chúa. Mẹ được chúc
phúc vì đã nghe Lời Chúa, hiểu Lời và còn giữ kín trong lòng, mà thực hiện
trong cuộc sống, nữa.
Người nghe kể hôm nay, được khích-lệ
sống tích-cực điều Chúa dạy. Sống tích-cực, có kèm theo nụ cười hạnh-đạo, bởi
trong Lời Chúa nói, vẫn có âm-nhạc được diễn-tả theo điệu kể của thánh
Mát-thêu. Đó, còn là cung-cách rất riêng-tây của thánh Mát-thêu khi sử-dụng
dụ-ngôn do vị tiền-nhiệm kể, để mọi người thấy được Đức Giêsu đích-thực là
người Do-thái đã biết vui tươi, mỉm cười, dễ chịu.
Về cung-cách biết mỉm cười trong cuộc
sống, cũng nên tìm hiểu xem thế nào là cười mỉm, vui tươi trong sống đời
thường-tình, bằng các định-nghĩa ở bên dưới:
-Cười, là để học biết chấp-nhận hình-thái
ân-huệ của cuộc sống khó có thể kiểm soát;
-Cười, là ý-nghĩa thần-học của việc
mất đi hiểu-biết chính con người mình;
-Cười, là mỗi ngày sống dấu-chỉ của
sự đồng-thuận cuối cùng và mãi mãi với thực tại;
-Diễu cợt - nực cười, là điều để ta
cười vào đó, cho bõ sống;
-Chỉ những ai làm thế mới là người
không áp-đặt mọi thứ vào chính con người mình;
-Cười, là để sống thân-thiện với mọi
thứ;
-Cười là niềm cảm-thông bí-nhiệm với
mỗi thứ và mọi thứ trong đời;
-Đứng ở trước những người biết cười
như thế, ai cũng có dịp để đổi thay để ăn nói;
-Chỉ những ai đã yêu và từng biết yêu
mới cảm-thông được như thế;
-Cười, khiến cho con người biết trở
thành người đáng yêu;
-Cười, là cung-cách của những người
không lo-lắng nhiều về phẩm-cách của mình;
-Cười, là cách gom mọi sự và mọi
người vào với nhau để không còn mất nhau trong đời;
-Cười, khiến ta có thể bị người đời
coi là hời-hợt, sống ngoài mặt; nhưng
-Cười, ít ra cũng làm bớt đi những
gì tầm-thường, vào mỗi ngày;
-Cười trong sống đời hằng ngày cảnh-báo
để mình sống tốt -lànhvới thực-tế ở đời;
-Cười,
giúp tiến về phía trước với sự đồng-thuận vĩnh viễn và có uy-lực về mọi mặt,
qua đó người được cứu sẽ nói lời Amen với tất cả những gì mình từng làm;
-Cười, là một phần của nghệ-thuật góp mặt vào
mọi sự;
-Biết cười
thực-sự và cười vang dội là lối sống khiến người người lướt vượt được mọi sự;
và là loại-hình sống cuốn trôi nước mắt đi và đem chuyện vui vào với con người,
dù đang gay gắt/nóng giận. Cười, còn phản-ánh rằng: con người không còn nghi
ngờ những gì mang tính trẻ con hoặc thuộc về con trẻ nữa. (x. Karl Rahner, The Content of Faith, Crossroad 1994,
tr. 148-153)
Cười như thế, mới hiểu được ý-nghĩa
cuộc sống có Chúa vẫn biết cười vào mọi chuyện. Cười rồi, ta lại về với giòng
thơ có khúc đoạn mang dáng vẻ buồn cười, rất đáng cười, mà rằng:
“Dĩ
vãng dầm mưa lén bước về,
Áo
trùng, mây toả, mặt sầu che.
Run
tay ấp nửa bàn chân lạnh lạnh,
Thương
những con đường mưa cuốn đi.”
(Đinh Hùng – Chớp Bể Mưa Nguồn)
Thương những con đường mưa cuốn đi.
Cuốn cả hạt giống tốt tươi lẫn nụ cười, nên mới thế. Thương, là thương cả những
người chưa thấm nhuần Lời Vàng Chúa dạy nơi dụ-ngôn “người gieo giống” còn ở
mãi trong đầu người hiểu biết Nước Trời sống mãi nơi con người. Suốt mọi thời.
Lm Kevin O’Shea CSsR
Mai Tá lược dịch.
No comments:
Post a Comment