Suy tư Tin Mừng Chúa Nhật thứ 34 thường niên Lễ Kitô Vua
năm A 23-11-2014
Hỡi Thượng-Đế, xin
cho tôi đôi cánh”,
Ít
bụi trần để còn bay lên cao”.
(Dẫn từ thơ Hiếu Anh)
Mt
25: 31-46
Xin đôi cánh, nhà thơ đời lại cũng
chẳng xin bụi trần để còn bay cao vào chốn vũ trụ. Xin bay cao, người nhà Đạo
lại chỉ muốn bay vào chốn trên cao có Đức Chúa là Vua vũ trụ, Đấng càn-khôn
luôn ấp-ủ muôn loài núp trong lòng êm-ả, chốn trời cao.
Trình-thuật thánh-sử Mát-thêu hôm
nay ghi chép, lại cũng nói đến ảnh-hình vị Vua Cha cao cả chốn vũ-trụ, rất muôn
đời. Vua Cha Kitô, mang dáng-hình của Đức Vua hiền-hoà kiểu Hoàng-đế
Constantine của La Mã, hồi thế kỷ thứ tư rất nổi bật.
Năm 337 là năm Hoàng đế La Mã Constantine lãnh nhận bí tích thanh tẩy.
Trước đó, ông vẫn lưỡng lự chẳng tỏ bày dấu hiệu gì dứt khóat. Ở thời Giáo hội
ban sơ, đã có thỏa thuận là người tín hữu Đức Kitô chỉ cần xưng thú lỗi lầm của
mình một lần trong đời là đủ. Chính vì thế, Hoàng đế Constantine vẫn giữ tình trạng dự tòng suốt
nhiều năm tháng cho đến ngày ông kề cận cái chết.
Thành ra, khi thấy mình gần như không tránh khỏi cái chết gần kề, không
còn cơ hội để phạm lỗi, ông mới chịu để cho thanh tẩy, lãnh nhận bí tích Thánh
thể và cuối cùng xưng thú mọi lỗi lầm đã qua. Đó cũng là bước ngoặt quan trọng
trong lịch sử của Giáo hội.
Năm 313 là năm Hoàng đế Constantine
tuyên bố dùng Đạo Chúa làm quốc giáo. Cũng từ đó, không ai được phép theo đạo
nào khác. Điều này có nghĩa là đế quốc La Mã đã thống nhất lề luật, mậu dịch,
thuế khóa cũng như bắt buộc mọi người theo phong tục, tập quán của La Mã. Chính
vì thế, cũng nên coi đây là một chúc lành đầy ý nghĩa tặng ban cho Giáo hội của
Chúa. Một quà tặng trước nay chưa thấy có.
Nếu chỉ nhắm khía cạnh tích cực, thì sự kiện này cho thấy đã chấm dứt
giai đọan khốn khó mà tín hữu Đạo Chúa thời ban sơ đã gánh chịu. Máu đào các vị
tử đạo đã chứng tỏ rằng các chứng-nhân lịch-sử từng vấn-nạn các vị hoàng-đế ở
thế-trần về tình yêu cao cả. Chính tình yêu ấy lôi cuốn bao người công-chính
dám hy sinh sự sống để giữ vững niềm tin đã có.
Cũng trong ý hướng tương tự, Giáo
hội là người cầm cân nẩy mực hun đúc nên giá trị nội tại của xã hội; nhất là
tại các nước phuơng Tây. Vì thế, không còn phải thắc mắc điều gì khi thấy Giáo
hội đã dung-hòa, dưỡng-dục và cải-hoán nhiều hành vi tồi-tệ từ phía La Mã.
Nhưng, nếu xét các giá phải trả, thì Hội-thánh đã nhanh chóng trở thành
thế-lực hùng-mạnh. Các Giám-mục bắt đầu ăn vận theo sắc-phục mầu tím, mầu của
các nghị sĩ ngoài đời. Dáng vẻ của nhà thờ cũng đã bắt đầu đổi-thay, mang hình-hài
một vương cung thánh-đường của La Mã.
Lại nữa, hệ-cấp quyền-hành trong Giáo-hội đã trở mình bắt-chước cung-cách
cầm-quyền của một đế-quốc. Phụng-vụ, lại đã du-nhập một số nghi-tiết tế-tự quen
thuộc xuất từ đền-đài của người La Mã. Nói tóm lại, đã có sự trộn-lẫn giữa thế-quyền
và thần-quyền.
Buồn hơn nữa, vào các thế-kỷ sau đó, người ta còn dùng cả lưỡi gươm, ngọn
giáo để ép buộc người ngọai-giáo hồi-hướng trở về với đạo của Đức Kitô. Khi ấy,
chẳng còn ai dám bày-tỏ sự bất-đồng ra mặt, không bao nhiêu người còn vấn nạn
về tính đa nguyên, đa đạo. Và, trong bối cảnh rối bời vào thế kỷ thứ 6, đạo Hồi
lại đã xuất-đầu lộ-diện, nổi lên phản-chống tính độc-tôn đế-quốc bay về tập-trung
trong Đạo
Chính vì thế, không ai lấy làm lạ khi thấy sau cuộc hồi hướng trở về của
hoàng đế Constantine, hình-ảnh Đức Kitô Vua đã nổi bật và được đưa vào nghệ-thuật
mang tính tôn-giáo. Trước đó, hình-ảnh Đức Giêsu Mục Tử Nhân Hiền vẫn được mọi
người duy-trì, mến mộ.
Sau niên-biểu 313, các ảnh-hình diễn-tả Đức Kitô đã mang dáng-hình sung-sính
trong trang-phục của Vua Chúa, với vương-miện lộng-lẫy ở trên đầu, có vương-trượng
và quả cầu thiên-thể, nơi tay. Cũng thế, Đức Maria cũng được vận-sức bằng trang-phục
của một mẫu hậu. Thậm chí, Mẹ còn được người đương thời tặng cho danh-hiệu Nữ
Vương Thiên Đàng nữa.
Vấn-đề đặt ra không để hỏi: ta có nên dùng ngôn-ngữ trần-thế như: vua
chúa, đế quốc -dù là đế quốc đạo hạnh-
để áp đặt cho Đức Giêsu không? Bởi lẽ, Đức Kitô đã mô tả chính Ngài như
Vua Cha hiền-lành, rồi.
Thế nên, vấn đề cần ta minh-định cho rõ ràng, là: những điều nêu trên cho
thấy đạo Chúa đã bắt đầu đi chệch đường để rồi quên là chính Đức Kitô đã khẳng-định:
vương-quốc của Ngài “không hiện-diện nơi trần thế”. Và, thần-dân của Ngài chỉ
được biết đến và chấp nhận, nếu họ biết làm cho kẻ đói bụng được ăn no, người
khát khô có đủ nước uống.
Cũng thế, nếu con dân Đức Chúa biết đón mừng khách lạ, phân phát áo quần
cho người mình trần, biết chạy đến chăm lo cho người đau yếu, tật bệnh và thăm
viếng ủi an người bị giam giữ, thì triều-đại Đức Kitô cùng thần dân và uy quyền
Ngài vẫn thuộc một trật-tự khác.Trật tự ấy, có giá-trị hơn hẳn mọi vương-quốc nơi
phàm trần.
Chính vì thế, Lễ hội hôm nay mang tính-chất rất hệ-trọng. Vào giờ phút
cuối cùng của niên-lịch phụng vụ, chúng ta nhận thử-thách từ Đức Kitô, vị Vua
đáng kính đã dẫn dụ chúng ta hãy tỏ lòng trung-kiên với những gì là thiết yếu, rất
cần làm.
Giáo hội đưa ra ảnh-hình về Đức Vua Kitô khả ái, không phải để ta có thêm
tham-vọng muốn cầm quyền, hoặc thích mua quan bán tước, ưa chuộng địa-vị chốn trên
cao vời vợi. Tuyệt nhiên, cũng không phải để ta cứ tham lam, ham hố chuyện ăn
trên ngồi chốc; nhưng ngược lại, ta phải biết âm-thầm thực-hiện cuộc cách-mạng
cải-biến thế-giới này cho công-bằng và an-toàn hơn, để người người có thể sống
cùng và sống với nhau trong an-bình, hoà-hợp.
Ngược lại, ta cũng nên biết rằng mình vẫn là kẻ kế-thừa một Vương-quốc
trong đó Đức Kitô đã sống, chấp nhận cái chết và trỗi dậy từ sự chết ấy vì Nước
Trời. Nói rõ hơn, là tín-hữu Đức Kitô, ta còn là nhân-chứng của triều-đại Đức
Kitô Vua, trong cuộc sống rất hiện tại.
Đức Kitô Vua vũ-trụ là như thế. Vương quốc của Ngài đang thực-sự tiếp
diễn. Tiếp và diễn, nơi mọi người con đang sống Tình Thương-yêu của Chúa. Tình
yêu của Đức Vua Kitô và cũng là Tình-yêu-Vua.
Và từ đó, cộng-đoàn tình thương sẽ là Vương-quốc của chính Đức Kitô, Vua Tình
yêu của ta nữa.
Trong
tâm-tình cảm-nghiệm đặc-trưng hiền-từ của Vị Vua Cha rất Cao-cả, ta cũng sẽ
ngâm lại lời thơ còn dang dở ở đời rằng:
“Hỡi
Thượng Đế, xin cho tôi đôi cánh,
Ít
bụi trần để còn bay lên cao.
Êm
như nhung, man-mác tựa chiêm-bao,
U-sầu
này, muôn đời xin xa lánh.
Hỡi
Thượng-Đế, xin cho tôi đôi cánh,
An
giấc điệp, trong vòng tay thần thánh.
Những
bồng-bế thế-trần tôi xin tránh,
Hưởng
an-bình trên cõi phúc lòng thanh!”
(Hiếu Anh – Tình Chết Theo Người Đi)
“Tình Chết theo người đi”, còn là và
vẫn là tình-tự ao-ước của con-dân ở thế-trần. Vẫn cứ là, nỗi niềm thầm mong Đức
Kitô Vua Vũ trụ đem mọi người về chốn êm-ả, thanh-thoát, nơi Vương-quốc của
Ngài. Ở nơi đó, có mọi người chung lòng chúc-tụng, thờ-kính hơn vả vua quan nơi
trần-thế những nhiễu-nhương, u-sầu cần lẩn-tránh/lánh xa, hầu hưởng phúc
an-bình, với lòng thành.
Lm Richard Leonard sj
Mai Tá
lược dịch
No comments:
Post a Comment