“Ngoảnh lại, nàng Thơ đã ở bên,”

Suy Tư Tin Mừng Lễ Thánh Thần Hiện Xuống năm C 15/5/2016

                                                            Tin Mừng: (Ga 14: 15-16, 23-26)

"Khi ấy, Đức Giêsu nói với các môn đệ rằng: “ Nếu anh em yêu mến Thầy, anh em sẽ giữ các điều răn của Thầy. Thầy sẽ xin Chúa Cha và Người sẽ ban cho anh em một Đấng Bảo Trợ khác đến với anh em luôn mãi.

Cha Thầy và Thầy sẽ đến và ở lại với người ấy. Ai không yêu mến Thầy, thì không giữ lời Thầy. Và lời anh em nghe đây không phải là của Thầy, nhưng là của Chúa Cha, Đấng đã sai Thầy. Các điều đó, Thầy đã nói với anh em, đang khi còn ở với anh em. Nhưng Đấng Bảo Trợ là Thánh Thần Chúa Cha sẽ sai đến nhân danh Thầy, Đấng đò sẽ dạy anh em mọi điều và sẽ làm cho anh em nhớ lại mọi điều Thầy đã nói với anh em.”

“Ngoảnh lại, nàng Thơ đã ở bên,”

“Mỉm cười, ôi khoé miệng trăm duyên.

Lời nào tả được tình lưu-luyến,

Buổi mới cân-cần với bạn hiền.”

(Dẫn từ thơ Thế Lữ)

Với dân-gian thi-giới, Người là Nàng Thơ. Và, khi thi-nhân ngoảnh lại, Nàng Thơ đã ở gần.

Với dân con nhà Đạo, Người là Bạn Tiên Đấng Thánh. Và, khi Đấng Tháng hiện đến, Người ân-cần vẫn mỉm nụ cười có khoé miệng trăm duyên thổi hơi. Làn hơi Chúa thổi, thân-thương đầy tình lưu-luyến, rất Thánh Thần-Bạn Tiên. Và cũng ân-cần vào buổi mới, như trình-thuật diễn-tả, rất hôm nay.

Trình thuật miêu tả buổi mới rất sớm lúc Chúa Phục Sinh. Chính vào ngày Phục Sinh lúc ấy, Thánh Thần Chúa hiện đến với môn đệ bằng hơi của Thầy Chí Thánh (Yn 20: 22). Nhưng ở sách Công vụ, lại thấy ghi: Thánh Thần Chúa xuất hiện vào ngày Ngũ Tuần mang hình lưỡi lửa tản xuống, với từng người (Cv 2: 3).

Hai bản văn, hai phong cách đối chọi hơi khác biệt. Nhưng, cùng nói lên cũng một hiện trạng, rất thực tế. Thực tế, là thời gian - nơi chốn và biểu tượng không là điều quan-trọng với Đức Chúa. Quan trọng, là: hôm nay xuất hiện một trời mới đất mới Chúa đã sáng tạo. Và, buổi mới hôm nay ngập đầy Bình an và Nỗi vui của trời mới đất mới, Ngài mang đến.

            Bình an và nỗi vui đến từ “hơi thở”, một thực thể rất chân thật không cần phải thắc mắc hoặc ngỡ ngàng. Bởi, theo ngôn ngữ người Hy Lạp, “hơi thở” và “thần khí”, chỉ là một. “Hơi thở” gợi nhớ làn hơi Chúa hà vào bụi đất, đem sự sống đến với người đầu tiên, trên trái đất (Kn 2: 7).

Ở đây cũng thế, “Thần khí” được hà hơi vào môn đệ, để các ngài trở thành người mới; người, mà thánh Phaolô nói đến trong thư gửi giáo đoàn Côrinthô (1Cr 12: 7).

            Rõ hơn, đây chính là hình ảnh mà thánh Luca sử-dụng để đưa vào sách Công vụ, với các yếu tố nổi bật làm nền. Ở thánh Luca, “hơi thở” hay “thần khí” là làn gió vẫn thổi đi (Cv 2: 2). Và, để miêu tả rõ hơn về gió vẫn thổi, thánh nhân còn sử dụng hình ảnh “lưỡi lửa” để gợi nhớ những tháng ngày dân con Đức Chúa lưu lạc nơi quê người.

Tại xứ sở đầy sa mạc. “Lửa”, đối với Môsê và cuộc xuất hành qua sa mạc, là hình ảnh về sức mạnh và sự hiện diện của Chúa luôn bên cạnh con dân.

            Trên thực tế, khi nói “gió” và “lửa” là nói về trạng huống dân Ngài chọn đã có Chúa ở cùng. Cũng vậy, khi nói nhângian thi-giới tức: có “Nàng Thơ đã ở bên” với thi sĩ, còn con dân nhà đạo thì: Người là Đấng Bạn Tiên. Đấng ân-cần vào buổi mới. Vào buổi, Thần Khí Chúa lưu lại ở mãi với các kẻ tin vào Ngài. Ngài lưu lại không lúc nào nghỉ ngơi. Lưu lại như thế, Ngài đã sáng tạo chất sống mới cho con người, mà ta luôn gọi là Trời mới, đất mới. 

            Và, mỗi khi có Thần Khí Bạn Tiên “hà hơi” – “lưu lại”, là có bình an và hiệp nhất. Một bình an, Đức chúa từng khẳng định: “Anh em tha lỗi cho ai, thì người ấy được tha; anh em cầm giữ ai, thì người ấy bị cầm giữ.” (Yn 20: 23). Thành thử, khi Thần Khí đến với ai, hiển nhiên là có hòa giải với người ấy. Những hòa-giải và bình-an đã giải thóat mọi kẻ lâu nay bị cầm giữ.

            Hòa-giải đây, còn là sự hài-hòa kết-hợp con dân thế trần với Đức Chúa. Kết nối và hòa hợp mọi người với nhau như người anh, người chị một nhà. Hòa và giải, còn là động tác chữa lành mọi lầm lỗi và thương tật. Hòa và giải, là kết nối trở lại những gì đã phân rẽ.

            Vấn đề hôm nay, là: việc Thần Khí Chúa hiện đến có ảnh-hưởng gì trên cuộc sống của mỗi người, và mọi người? Trả lời vấn nạn rất căng này, thánh Phaolô kịp can thiệp để xác minh, như sau: “Không ai có thể nói Đức Giê-su là Chúa, nếu người ấy không ở trong Thần Khí.” (1Cr 12: 3b).

            Nói rộng hơn, gọi Đức Giê-su là “Chúa”, và là “Thầy”, ta không chỉ “mỉm cười như môn-đệ thuở trước. Nhưng, ta đặt trọn vẹn niềm tin nơi Người là Bạn Tiên, rất ân cần. Và, để chứng tỏ niềm tin-yêu rất riêng với Người, ta chỉ có thể làm được như thế bằng vào cuộc sống thực tế, ở đời. Sống thực-tế ở đời, là sống Đạo giữa người đời, với người đời.

            Mặt khác, với Thần Khí Chúa hiện đến, Bạn Tiên rất Nhân Hiền còn là đặc sủng Chúa gửi để hòa giải những ai tiếp nhận tha nhân - anh em vào chung sống với ta trong cùng cộng đoàn. Tuy nhiên, ân sủng đặc biệt mà Thần Khí Chúa tặng ban nay mang sắc mầu rất khác biệt. Khác biệt chứ không riêng biệt.

Bởi, đặc sủng Chúa ban, là ban cho hết mọi người. Không trừ một ai. Không dành cho riêng ai. Cũng chẳng gửi về địa chỉ của cá nhân nào, riêng lẻ.

Do đó, bổn phận người nhận đặc sủng là sử dụng quà đặc biệt ấy để dựng xây cộng đoàn, mình đang sống. Như thế, dù với số đông, ta vẫn trở nên cùng một Thân Mình Đức Kitô. Như thánh Phaolô từng quả quyết: “Dầu là Do Thái hay Hy Lạp, nô lệ hay tự do, chúng ta đều đã chịu phép rửa trong cùng một Thần Khí để trở nên một thân thể.” (1Cr 12: 13).

Cuối cùng, Thần Khí Chúa hiện đến, còn để giải thóat mỗi người chúng ta. Ngài giải thoát con người phàm khỏi vòng cương tỏa của thân làm tôi/mọi cơn nghiện-ngập ở một số người, hà tiện bủn xỉn, nơi nhiều người. Và, cả đến hãi sợ cũng được Ngài giải thoát, cho nữa.

Có Thần Khí Chúa hiện đến, chắc chắn ta có được tương quan nồng thắm được gần gũi tin-tưởng nơi Chúa. Có thế, ta dám gọi Ngài là “Cha”. Có Thần Khí Chúa tràn đầy, ta mới đương nhiên trở thành con cái Chúa, theo nghĩa trọn vẹn và đích thật.

Và, khi đã là con cái Chúa theo nghĩa thật, Thần Khí sẽ giúp chúng ta kế thừa Đức Kitô để rồi, ta sẽ cùng đau khổ với Ngài và cũng vùng dậy, từ các hạn chế cản ngăn không cho ta hành xử theo tư thế tự do con cái Chúa.

Và, khi đã quyết tâm với sự thật, với tin-yêu, tự do đích thật và có phẩm giá cao quý của con người, ta sẵn sàng trả bất cứ giá nào, nếu cần, để có thể dâng trọn chính cuộc đời ta đang sống, rất vinh quang.

Có Thần Khí-Bạn Tiên ở với ta, nay là lúc ta san sẻ “Nàng Thơ” ấy với mọi người, bạn và thù. Sẻ và san, để mọi người sẽ có kinh-nghiệm sống như ta. Kinh-nghiệm, dẫn ta cũng như bạn bè/người thân về với Nước Trời đầy yêu-thương, đang giải-thoát.

Trong sẻ-san Thần Khi Chúa với vui-tươi/hoà-đồng, ta cùng với người nghệ-sĩ hôm trước cất tiếng líu-lo, hát rằng:

Hỡi nắng, hãy sáng lên, để ngàn hoa tươi-thắm hơn!

Hỡi Gió hãy cuốn lên, để đồng xanh tươi-mát hơn.

Thôn quê hân hoan mừng ngày mùa sang,
Người người hò vang, đàn hòa tình tang
Nhịp nhàng vẳng xa.”

(Văn Phụng – Bức Hoạ Đồng Quê)

Đúng thế. Hỡi nắng và gió, hỡi Nàng Thơ/Bạn-Tiên hãy sáng lên, hãy cuốn lên, để người người hân-hoan mừng ngày Thần-Khí Chúa hiện đến. Chúa hiện đến, đem Tin Vui An Bình Hoà Hoãn đến với đồng xanh, thôn quê, với thị-thành. Để rồi, người người tung-hô lời ngợi-ca Thần Khí Chúa. Thần-Khí của Tình Yêu trọn vẹn, tình hân-hoan với phúc-hạnh.

Lm Richard Leonard sj

            Mai Tá lược dịch.